Tadeusz Baranowski

Tadeusz Baranowski urodził się 13 września 1910 r. we Lwowie, gdzie w 1933 r. uzyskał dyplom lekarza na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza. Zainteresowania biochemią rozwijał w Zakładzie Chemii Lekarskiej UJK pod kierunkiem J. K. Parnasa. Tam powstały jego pierwsze prace w dziedzinie biochemii m.in. na temat amoniogenezy.

W latach 1935-1937 Tadeusz Baranowski był pracownikiem naukowym Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Wrócił jednak do Lwowa i do czasu wybuchu II wojny światowej znowu pracował na  Uniwersytecie Jana Kazimierza, gdzie habilitował się w 1938 r., a rok później został docentem.

W 1939 r. równocześnie z Maksem Perutzem (laureatem Nagrody Nobla w 1962 r. za badania nad strukturami białek) z sukcesem przeproprowadził krystalizację białek i wspólnie z dr Ludwikiem Chrobakiem opublikował wyniki tych badań w pracy pt. Über Verschiedene Hexagonale Kristalle des A-Myogens aus Kaninchenmuskulatur,  Comptes Rendus (Doklady) de l’Academie des Sciences de l’URSS, Volume XXVIII, Nr 8, 725-726, 1940. Planowane badania rentgenograficzne uzyskanych kryształów nie zostały zrealizowane z powodu wybuchu II wojny światowej.

W czasie okupacji niemieckiej Tadeusz Baranowski opuścił Lwów. Pracował jako lekarz w Szczawnicy, a potem krótko wykładał chemię fizjologiczną na Uniwersytecie Jagiellońskim. W maju 1945 r. wyjechał do Wrocławia by tworzyć tam uniwersytet. Gromadził porzucone i ukryte księgozbiory, aparaturę naukową i organizował Zakład Chemii Fizjologicznej. Do końca życia właśnie we Wrocławiu profesor Baranowski kontynuował pracę badawczą i organizacyjną piastując wiele funkcji i godności naukowych. Był dziekanem Wydziału Lekarskiego, rektorem  Akademii Medycznej, członkiem rzeczywistym PAN oraz pełnił ważne funkcje w Radzie Naukowej przy Ministrze Zdrowia i w Komitecie Nagród Państwowych. Dbał, by prowadzone w jego zespołach prace teoretyczne miały związek z medycyną praktyczną. Był inicjatorem uruchomienia w Polsce przemysłowej produkcji preparatów ACTH i otrzymał w 1952 r. Państwową Nagrodę Naukową za wprowadzenie ACTH do lecznictwa. Był jednym z członków założycieli Polskiego Towarzystwa Biochemicznego oraz członkiem wielu polskich i zagranicznych towarzystw naukowych.

Opracowano na podstawie:

Złota Księga Jubileuszu Polskiego Towarzystwa Biochemicznego, 2009, s. 24-25.

Śródka A., Uczeni Polscy XIX-XX stulecia, T 1., Warszawa 1994,  s. 77-78.