Poczta elektroniczna

Adresy użytkowników

Adresy poczty elektronicznej użytkowników sieci wydziałowej mają postać <identyfikator_użytkownika>@chemia.uj.edu.pl.

Uwaga: Od 1 marca 2003 r. wyłączona zostaje możliwość stosowania niezaszyfrowanych połączeń z serwerem pocztowym. Obsługiwane przez serwer są jedynie połącznia szyfrowane protokołem SSL.

Serwery

Obsługę poczty elektronicznej Wydziału zapewniają serwery:

Hasło

Wszystkie usługi świadczone przez sieć wydziałową działają w ramach jednolitego systemu sprawdzania haseł. Informacje dotyczące haseł oraz procedury ich ustawiania i uaktualniania opisane są tutaj.

Ograniczenia miejsca na wiadomości pocztowe

Każdy użytkownik dysponuje 100 MB przestrzeni dyskowej przeznaczonej na wiadomości pocztowe. Limit ten dotyczy łącznie skrzynki odbiorczej (inbox) i wszystkich pozostałych folderów. W przypadku, gdy rozmiar zawartości skrzynki pocztowej użytkownika przekroczy limit, do skrzynki tej nie będą dochodzić nowe listy. Wykasowanie zbędnych wiadomości, zmniejszające rozmiar skrzynki poniżej 100MB, spowoduje automatyczne wznowienie normalnego funkcjonowania poczty.

Stan wykorzystania przydzielonej kwoty można sprawdzić przy pomocy interfejsu www serwera pocztowego.

Oprogramowanie antywirusowe

Na wydziałowym serwerze pocztowym zainstalowane jest oprogramowanie antywirusowe automatycznie skanujące przychodzącą i wychodzącą z sieci wydziałowej pocztę elektroniczną. Zainfekowane wiadomości pocztowe są zatrzymywane przez serwer, a nadawca o tym informowany.

Jeżeli więc wydziałowy serwer pocztowy stwierdzi zainfekowaną wiadomość pocztową (czy to wychodzącą, czy też przychodzącą do sieci wydziałowej) adresat nie ma możliwości otrzymania takiej wiadomości, a o zdarzeniu informowany jest jedynie nadawca i osoby odpowiedzialne za zabezpieczenie antywirusowe sieci wydziałowej.

Oprócz oprogramowania na serwerze pocztowym, na komputerach działających pod kontrolą systemu Microsoft Windows musi być uruchomiony program Kaspersky Antivirus zapewniający dodatkową ochronę przed wirusami. Jest to niezbędne, ponieważ wirusy mogą być przenoszone również innymi sposobami niż poczta elektroniczna.

Uwaga: Żadne oprogramowanie antywirusowe nie gwarantuje całkowitej ochrony przed wirusami. Dlatego też na użytkownikach sieci spoczywa obowiązek szczególnej dbałości o bezpieczeństwo. W szczególności nie należy otwierać załączników do wiadomości pocztowych pochodzących od nie znanych nadawców, jak również załączników od nadawców znanych, jeśli nie spodziewamy się w poczcie taki załączników a treść maila nie uzasadnia wystaczająco faktu wysłania załącznika.

Uwaga: O pojawieniu się wirusa należy niezwłocznie poinformować osobę odpowiedzialną za zabezpieczenie antywirusowe sieci wydziałowej.

Blokowanie "spamu"

Wydziałowy serwer pocztowy nie przyjmuje poczty od serwerów zarejestrowanych w Open Relay DataBase, jak również posiada dodatkowy filtr niechcianej poczty. List taki nie dociera do odbiorcy, natomiast nadawca informowany jest o tym, że list nie dotarł i jakie warunki musi spełniać przy wysyłaniu listów na nasz serwer. Mamy nadzieję ograniczyć w ten sposób ilość docierającego do nas "spamu" .

Szyfrowane połączenia

Ze względów bezpieczeństwa korzystanie z poczty na serwerze wydziałowym będzie docelowo możliwe wyłącznie z użyciem szyfrowanych połączeń.

Każdy użytkownik sieci wydziałowej musi zaistalować na swoim komputerze certyfikat Wydziałowego Centrum Certyfikacji. Tylko niektóre programy pocztowe pozwalają na szyfrowanie łączności z serwerem (czyli obsługują mechanizmy TLS/SSL) i są one zalecane przy korzystaniu z poczty na serwerze wydziałowym. Dla komputerów z systemem Windows są to:

Korzystanie z poczty za pomocą przeglądarki WWW

Zalecanym i najprostszym sposobem na korzystanie z wydziałowej poczty elektronicznej jest używanie wydziałowego pocztowego interfejsu WWW. W tym celu korzystając z przeglądarki WWW (np. Internet Explorer lub Netscape Navigator) na dowolnym komputerze na terenie Wydziału lub poza nim wchodzimy na stronę http://mail.ch.uj.edu.pl i po wprowadzeniu nazwy użytkownika i hasła w bezpieczny, szyfrowany sposób, korzystać możemy z poczty elektronicznej. Jedynym ograniczeniem tej metody jest limit na rozmiar załączników dołączanych do poczy, limit ten jest jednak stosunkowo wysoki i wynosi 2 MB.

Pegasus Mail

Darmowy program Pegasus Mail dostępny jest na stronie http://www.pmail.com. Najnowsza wersja (aktualnie 4.12a) obsługuje bezpieczne połączenia i może być używana w naszej sieci. Niestety wersja ta jest na razie dostępna tylko w angielskiej wersji językowej.

Instalacja i konfiguracja

Uwaga: Aby zapewnić bezkolizyjną instalację zalecane jest odinstalowanie starej wersji Pegasus'a.
  1. Kopiujemy z sieci najnowszą wersję programu (aktualnie w32-412a.exe) i zapamiętujemy jego lokalizację.
  2. Uruchamiamy skopiowany program (otwieramy zapamiętany folder i podwójnie "klikamy" na skopiowanym pliku.
  3. Pokaże się okienko WinZip Self-Extractor - w32-412a.exe - naciskamy przycisk "Setup".
  4. Pokaże się kolejne okienko - naciskamy przycisk "Dalej".
  5. Zostawiamy proponowany katalog docelowy i naciskamy przycisk "Dalej".
  6. Zostawiamy opcję Create a Pegasus Mail icon on the dsktop i naciskamy przycisk "Dalej".
  7. Pokazuje się okno Ready to install i naciskamy przycisk "Zakończ".
  8. Pokazuje się okno Setup has completed successfully i naciskamy przycisk "Exit".
  9. Na pulpicie pojawia się ikona ze skrzydlatym koniem podpisana "Pegasus Mail" więc uruchamiamy program podwójnie na niej "klikając".
  10. Pokazuje się okno Welcome to Pegasus Mail naciskamy przycisk z jednym "ludzikiem" (instalacja dla jednego użytkownika).
  11. Zostawiamy zaproponowany katalog naciskając przycisk "OK".
  12. Pojawia się kolejne okno instalacyjne naciskamy przycisk "Next".
  13. Wpisujemy nasz pełny adres poczty elektronicznej, czyli: nasz_login@chemia.uj.edu.pl.
  14. Naciskamy przycisk "Next".
  15. Pokazuje się okno The address of your POP3 server naciskamy przycisk "Skip".
  16. Pokazuje się okno The address of your SMTP Server wpisujemy: smtp.ch.uj.edu.pl.
  17. Naciskamy przycisk "Next".
  18. W kolejnym oknie wybieramy Network i naciskamy przycisk "Next".
  19. Naciskamy przycisk "Finish".
  20. Teraz w oknie programu Pegasus Mail z menu Tools wybieramy IMAP profiles.
  21. Pokazuje się okno IMAP Mailbox settings.
  22. Zakładkę General wypełniamy następująco:
  23. W polu Enter a name for this definition wpisujemy nazwę identyfikującą naszą pocztę na serwerze wydziałowym (np. chemia).
  24. W okienku IMAP Serwer address wpisujemy mail.ch.uj.edu.pl.
  25. W okienku Server port wpisujemy 993 (zamiast podpowiadanego 143).
  26. W okienku Login Name wpisujemy nazwę użytkownika na serwerze wydziałowym (czyli to co jest przed znakiem @ w naszym adresie e-mail).
  27. Nie zalecane jest wypełnianie okienka Password.
  28. Zaznaczamy opcję Always connect to this profile At startup.
  29. Wybieramy zakładkę Security i wypełniamy ją następująco:
  30. Wybieramy opcję Via direct SSL connect.
  31. Zaznaczamy Enable Server certificate fingerprint tracking i naciskamy przycisk "OK".
  32. W kolejny oknie wybieramy zdefiniowane połączenie 0. i naciskamy przycisk "Connect".
  33. Pojawia się okienko z zapytaniem o hasło, więc wprowadzamy używane dotychczas hasło na serwerach wydziałowych i naciskamy przycisk "OK".
  34. W okienku Manager IMAP Profiles naciskamy przycisk "Done".
  35. W oknie programu Pegasus Mail w menu Tools wybieramy Options (lub Alt+F10) i dokonujemy następujących ustawień:
  36. W zakładce General settings/Basic settings wpisujemy swoje imię i nazwisko oraz odznaczamy pierwszą opcję Automatically open the New mail folder At startup.
  37. W zakładce Outgoing mail/Copies to self (outbox) naciskamy przycisk "Select folder" i wybieramy folder, w którym zwykle znajduje się nasza wysyłana poczta tzn. //wybrana wcześniej nazwa połączenia/New or unread mail (INBOX)/Sent.
  38. Naciskamy przycisk "OK".
  39. W oknie programu Pegasus Mail w menu Tools wybieramy Internet options.
  40. Następnie w zakładce Sending (SMTP) zaznaczamy Send mail at once without placing in queue i naciskamy przycisk "OK".

MS Outlook Express

Darmowy program Microsoft Outlook Express dostępny jest na stronach Microsoftu. W większości przypadków jest już domyślnie zainstalowany w systemie MS Windows. Aby to sprawdzić, należy w menu "Start" przejść do "Panelu Sterowania", a następnie do "Opcji internetowych". Tam wybieramy zakładkę "Programy" i w menu polu "Poczta e-mail" sprawdzamy, czy dostępny jest "Outlook Express". Jeśli tak, to ustawiamy go wybieramy przycisk "OK". Outlook Express może być uruchomiony z menu "Start", ikony na pulpicie, lub dzięki ikonie "Poczta" w przeglądarce Internet Explorer.

Konfiguracja

Uwaga: Jesli nie uruchamiasz programu Outlook Express na swoim komputerze po raz pierwszy, lub z innych przyczyn po uruchomieniu nie pokazuje się okno kreatora, wówczas wybierz w menu "Narzędzia"opcję "Konta", naciśnij przycisk "Dodaj" i wybierz z listy "Poczta". Ukaże się wówczas okienko kreatora nowego konta i możesz kontynuować instalację według podanych poniżej kroków.

  1. Przy pierwszym uruchomieniu programu Outlook Express, ukazuje się okienko kreatora nowego konta pocztowego. Wpisujemy w nim nasze pełne imię i nazwisko, (najlepiej nie używając polskich znaków diakrytycznych). Naciskamy przycisk "Dalej".
  2. Wpisujemy nasz pełny adres poczty elektronicznej, czyli: nasz_login@chemia.uj.edu.pl
  3. W kolejnym oknie zamiat protokołu POP3 wybieramy protokół IMAP (protokół IMAP jest zalecanym protokołem w sieci wydziałowej). W kolejnym polu, "Poczta przychodząca", wpisujemy: mail.ch.uj.edu.pl
  4. W ostatnim polu, "Poczta wychodząca", wpisujemy: smtp.ch.uj.edu.pl
  5. Naciskamy przycisk "Dalej".
  6. W kolejnym oknie, w pierwszym polu podajemy swoją nazwę użytkownika na serwerze wydziałowym (czyli tą część naszego adresu mailowego, która znajduje się przez znakiem @).
  7. W drugim polu możemy podać nasze hasło i pozostawić zaznaczoną opcję "Zapamiętaj hasło". Ze względów bezpieczeństwa, zalecamy jednak NIE PODAWAĆ własnego hasła w tym miejscu i odznaczyć opcję "Zapamiętaj hasło". Wówczas po każdym uruchomieniu programu Outlook Express proszeni będziemy o podanie naszego hasła.
  8. Inne opcje pozostawiamy bez zmian i naciskamy przycisk "Dalej".
  9. Ukazuje się okno z komunikatem o zakończeniu procesu dodawania nowego konta. Naciskamy przycisk "Zakończ".
  10. Pojawia się okno z zapytaniem, czy zsynchronizować foldery pocztowe. Odpowiadamy "Nie". Uwaga: jeśli uruchamialiśmy kreatora z menu "Narzędzia", wcześniej pojawi się okno z listą kont, naciskamy w nim przycisk "Zamknij".
  11. Wchodzimy do opcji menu "Narzędzia" a następnie "Konta".
  12. Na liście dwukrotnie klikamy myszą na "mail.ch.uj.edu.pl"
  13. Wybieramy zakładkę "Zaawansowane".
  14. Przy poczcie przychodzącej (i tylko tam!) włączamy opcję "Ten serwer wymaga bezpiecznego połączenia (SSL)".
  15. Wybieramy zakładkę "IMAP".
  16. W polu "Ścieżka folderu głównego" wpisujemy: inbox
  17. Naciskamy przycisk "OK" a następnie przycisk "Zamknij".
  18. Pojawia się okno z pytaniem, czy przeczytać foldery użytkownika. Wybieramy przycisk "Tak". Od tej pory program łączy się z serwerem poczty podając nasze hasło w postaci zaszyfrowanej.
  19. Jeśli chcemy, by wysyłane przez nas wiadomości tekstowe przesylane były w formacie tekstowym (zamiast formatu HTML) w menu "Narzędzia", "Opcje" w zakładce "Wysyłanie" przy opcji "Format wysyłania poczty" ustawiamy "Zwykły tekst" i naciskamy przycisk "OK".

 

Netscape 7.0

Opis konfiguracji programu pocztowego dostępnego w pakiecie Netscape 7.0 znajduje się tutaj.

 

PC-Pine

Program PC-Pine (www.washington.edu/pine/) jest udostępniany za darmo i można go pobrać tutaj.

Instalacja i konfiguracja

Uwaga, poniższy opis dotyczy postępowania w przypadku, gdy uruchamiamy program PC-Pine po raz pierwszy na naszym komputerze. W przeciwnym wypadku, lub w przypadku pomyłki przy pierwszej konfiguracji, proszę przejść do punktu 15).

  1. Zainstalować certyfikat Wydziałowego Centrum Certyfikacji (o ile nie został zainstalowany wcześniej)
  2. Uruchamiamy program PC-Pine (plik "pine.exe").
  3. Ukazuje się ekran powitalny, naciskamy Enter.
  4. Program pyta o identyfikator użytkownika. Wpisujemy swoją nazwę użytkownika na serwerze wydziałowym (czyli tą część naszego adresu mailowego, która znajduje się przez znakiem @) i naciskamy Enter.
  5. Jesteśmy pytani, czy zachować podaną nazwę w pliku konfiguracyjnym. Naciskamy klawisz "Y".
  6. Program prosi o podanie pełnego imienia i nazwiska (proszę nie stosować polskich znaków diakrytycznych), po wpisaniu naszych danych naciskamy Enter.
  7. Jesteśmy pytani, czy zachować te dane w pliku konfiguracyjnym. Naciskamy klawisz "Y".
  8. Program pyta o nazwę domeny. Wpisujemy: chemia.uj.edu.pl i naciskamy Enter.
  9. Na pytanie, czy zachować te dane w pliku konfiguracyjnym odpowiadamy twierdząco naciskając klawisz "Y".
  10. Podajemy adres serwera SMTP wpisująć: smtp.ch.uj.edu.pl i naciskamy Enter.
  11. Wpisujemy adres naszej skrzynki pocztowej (proszę przepisać podane wyrażenie razem z nawiasami klamrowym: {mail.ch.uj.edu.pl/ssl}inbox i naciskamy Enter.
  12. Jesteśmy pytani, czy zachować podany adres w pliku konfiguracyjnym. Naciskamy klawisz "Y".
  13. Uwaga: jeśli w tym momencie program wyświetli ostrzeżenie, że nie może prawidłowo zweryfikować certyfikatu serwera, znaczy to, iż nie został zainstalowany certyfikat Wydziałowego Centrum Certyfikacji (porównaj punkt 1). W takim przypadku należy nacisnąć przycisk "N", wyjść z programu PC-Pine i zainstalować certyfikat Wydziałowego Centrum Certyfikacji. Opis instalacji certyfikatu dostępny jest tutaj.
  14. Aby móc korzystać z niestandardowych folderów pocztowych musimy dokonać edycji pliku o nazwie "pinerc". Odszukujemy w nim linię "folder-collections=" i wpisujemy w niej po znaku równości: {mail.ch.uj.edu.pl/ssl}inbox.[]
  15. Uwaga, kolejne punkty wykonujemy jedynie jeżeli nie uruchamiamy programu PC-Pine po raz pierwszy lub pomyliliśmy się wprowadzając dane i chcemy je zmodyfikować.
  16. Uruchamiamy program PC-Pine (plik pine.exe).
  17. Naciskamy klawisz "S" (wejście do ustawień programu).
  18. Naciskamy klawisz "C" (wejście do opcji konfiguracyjnych).
  19. Pomiędzy kolejnymi opcjami przechodzimy używając klawiszy strzałek w górę i w dół. Aby zmienić wpis naciskamy klawisz Enter, modyfikujemy dane i ponownie naciskamy Enter.
  20. W opcji "personal-name" wpisujemy nasze pelne imie i nazwisko nie używając polskich znaków diakrytycznych.
  21. W polu "user-id" wprowadzamy naszą nazwę użytkownika na serwerze wydziałowym (czyli tą część naszego adresu mailowego, która znajduje się przez znakiem @).
  22. W polu "user-domain" wpisujemy: chemia.uj.edu.pl. W polu "inbox-path" wpisujemy: {mail.ch.uj.edu.pl/ssl}inbox
  23. W polu "smtp-server" wpisujemy: smtp.ch.uj.edu.pl
  24. W polu "inbox-path" wpisujemy: {mail.ch.uj.edu.pl/ssl}inbox
  25. Naciskamy klawisz "E".
  26. Pojawia się zapytanie, czy chcemy zapisać wprowadzone zmiany. Naciskamy klawisz "Y".
  27. Aby móc korzystać z niestandardowych folderów pocztowych musimy dokonać edycji pliku o nazwie "pinerc". Odszukujemy w nim linię "folder-collections=" i wpisujemy w niej po znaku równości: {mail.ch.uj.edu.pl/ssl}inbox.[]

 

$Revision: 1.26 $ ($Date: 2002/10/06 12:05:47 $)